PYTANIA I ODPOWIEDZI

• 1. Czy w formule ESCO można realizować wyłącznie inwestycje dotyczące efektywności energetycznej?

  Zasadniczo tak. Inwestycje typu ESCO służą poprawie efektywności energetycznej i osiągnięciu oszczędności zużycia energii. 

• 2. Jakiego typu realizacje w formule ESCO są do tej pory najpopularniejsze w Polsce?

  Najczęściej realizowane do tej pory były umowy na kompleksowe termomodernizacje budynków użyteczności publicznej oraz modernizację oświetlenia.

• 3. Jaka jest typowa wielkość inwestycji w formule ESCO?

  Wielkość inwestycji jest bardzo różna. Obecnie największa w Polsce inwestycja w Sosnowcu ma budżet ok. 100 mln PLN, natomiast dolną granicę angażowania środków zewnętrznych w modernizację obiektów własnych definiują możliwości własne inwestora.

• 4. Kto ponosi ryzyko związane z projektem w formule ESCO?

  Ryzyko zazwyczaj jest obustronne i wynika z rozmów negocjacyjnych na etapie podpisywania umowy. Z punktu widzenia interesu inwestora istotne są przede wszystkim gwarancje firmy ESCO dotyczące poziomu oszczędności i zapewnienia odpowiedniego standardu eksploatacyjnego (dostępności).

• 5. Kiedy inwestor może zacząć odnosić korzyści z realizacji projektu oszczędności energii w formule ESCO?

  Zależy to indywidualnie od projektu i nakładów, jakie trzeba ponieść w związku z modernizacją, ale też czasem budową/modernizacją elementów niewpływających na obniżenie zużycia energii. Najbardziej efektywne inwestycje przynoszące zadowalające oszczędności zużycia energii zwracają się w bardzo krótkim okresie. Jednak większa część umów ESCO, których zakończenie oznacza dla inwestora początek „konsumowania” 100% oszczędności, jest rozpisana na kilka lub kilkanaście lat.

• 6. Jakie rodzaje umów dotyczących poprawy efektywności energetyczne możemy wyróżnić?

  Z punktu widzenia zakresu świadczonych usług należy wyróżnić 2 zasadnicze rodzaje umów: EPC, czyli mówiące o gwarancji uzyskania oszczędności oraz EDC (Energy Delivery Contracting), czyli gwarantowanych dostaw energii. Umowy EDC odnoszą się do eksploatacji, budowy, rozbudowy lub modernizacji źródeł energii (ciepła i energii elektrycznej) na własne ryzyko wykonawcy, w oparciu o umowy długoterminowe. 

• 7. Czy istnieje jeden rekomendowany model realizacji inwestycji w formule ESCO?

  Model umowy ESCO o poprawę efektywności energetycznej z udzieleniem gwarancji uzyskania oszczędności (EPC - Energy Performance Contracting) przez firmę ESCO można uznać za model wyjściowy przy konstruowaniu tego typu umów. Jednak specyficzne warunki, możliwości finansowania, zakres obowiązków jest zwykle negocjowany indywidualnie dla każdego projektu.

• 8. Czy umowa w formule EPC jest korzystna dla inwestora?

  Firma ESCO po podpisaniu umowy w formule EPC rozliczana jest z osiągniętego efektu (zapewnienia gwarantowanego standardu eksploatacyjnego), czyli spełnienia kryterium dostępności, które wpływa na wysokość jej wynagrodzenia (np. osiągnięcie oszczędności energii na gwarantowanym poziomie, utrzymanie w odpowiednim stanie technicznym powstałej infrastruktury). Powyższy fakt sprawia, że inwestor nie musi martwić się o jakość dostarczanej usługi, koszt utrzymania i sprawność techniczną obiektu objętego umową.

• 9. Jak długi jest okres trwania umowy wiążącej inwestora z firmą ESCO?

  Podobnie jak w przypadku dowolnego kredytu inwestycyjnego, zależy to od planowanego w modelu finansowym zwrotu z inwestycji i możliwości spłaty zobowiązań przez inwestora. 

• 10. Co się dzieje po zakończeniu umowy z firmą ESCO?

  Po zakończeniu umowy inwestor zaczyna w 100% czerpać korzyści z obniżonych kosztów zużycia energii.

• 11. Co się dzieje w przypadku, gdy oszczędności nie zostają osiągnięte?

  W przypadku umów typu EPC to firma ESCO pokrywa różnicę wynikającą z mniejszych od zakładanych oszczędności.  Wynika to z przyjęcia ryzyka zapewnienia dostępności.

• 12. Co się dzieje w przypadku, gdy oszczędności są wyższe niż zakładano w umowie?

  Zależy to od wynegocjowanych przez obie strony zapisów umowy. Choć inwestor może nalegać na przejmowanie 100% korzyści z takiej sytuacji, praktyki umów zawierających success fee dla firmy ESCO motywują ją do nieustannego poszukiwania ulepszeń i optymalizacji gospodarki energetycznej.

• 13. Co dokładnie składa się na zakres usług wpływających na opłatę za dostępność?

  Na zapewnienie gwarantowanego standardu eksploatacyjnego, które jest przedmiotem opłaty za dostępność składa się większość zadań i kosztów związanych z zarządzaniem infrastrukturą. Firma ESCO ponosi koszty amortyzacji, usług związanych z utrzymaniem porządku, konserwacją, ubezpieczeniem infrastruktury, przeglądów i remontów, w zakresie, w jakim ponosi ryzyko dostępności w odniesieniu do przyjętego standardu eksploatacyjnego. Odpowiedzialność ta obejmuje też koszty osobowe i administracyjne związane z pracą specjalistów odpowiedzialnych za bezpośrednie zarządzanie przedsięwzięciem.

• 14. Jaka jest różnica między ESCO a PPP?

  PPP (partnerstwo publiczno-prywatne) to ogólna formuła umożliwiająca wspólną realizację inwestycji w partnerstwie jednostki budżetowej z partnerem prywatnym w szeroko rozumianym zakresie funkcji, gdzie partner publiczny musi realizować zadania służące społeczności. ESCO będące specyficznym typem umowy, np. w ramach PPP, ale też umowy z inwestorem prywatnym, dotyczy głównie obszaru energetyki i opiera się o założenie realizacji inwestycji w celu uzyskania oszczędności.

• 15. Czy realizacja w jednostkach budżetowych projektów typu ESCO zwiększa dług publiczny tej jednostki?

  Budżet projektu ESCO nie spowoduje wzrostu długu jednostki samorządowej, o ile umowa mówi o podziale ryzyka pomiędzy Stronami. To jedna z podstawowych korzyści zastosowania modelu ESCO w projektach PPP. Jednak warunkiem jest przejęcie przez firmę ESCO części ryzyka budowy, dostępności oraz finansowania.

• 16. Na podstawie jakich kryteriów są oceniane oferty w postępowaniach PPP/ESCO?

  Ocena oferentów w postępowaniach PPP/ESCO w większości przypadków opiera się na:: cenie wykonania, wysokości gwarantowanych oszczędności energii i podziale ryzyka. Powyższa forma oceny ofert przynosi wiele korzyści Partnerowi Publicznemu, m.in. zapewnienie nieprzekroczenia kosztów zużycia energii oraz wykorzystanie materiałów o dobrej jakości.

• 17. Czy pośrednio beneficjentem przedsięwzięcia PPP/ESCO może być również społeczność lokalna?

  Tak. Wynika to z faktu, że inwestor realizujący zadanie w formule PPP/ESCO nie ponosi całości kosztu od razu, a przedsięwzięcie jest spłacane ratalnie, co nie zwiększa długu publicznego jednostki samorządowej. Dzięki temu jest w stanie realizować w międzyczasie inne projekty służące lokalnej społeczności, a niewpływające na poprawę efektywności energetycznej, np. budowa basenu.

• 18. Z jakich źródeł można finansować obecnie projekty PPP?

  Źródła finansowania PPP dzielimy na własne, pozyskane w formie dotacji i zagwarantowane przez stronę trzecią np. bank. Finansowanie ze strony trzeciej może być przedmiotem umowy bezpośredniej z inwestorem lub firmy ESCO w zależności od podziału ryzyka. W przypadku finansowania własnego, może być oparte o przepływy pieniężne generowane przez przedsięwzięcie inwestycyjne (np. oszczędności).

• 19. W jaki sposób firmy ESCO uzyskują przychody i zyski?

  Firmy ESCO analizują i (lub) negocjują przed podpisaniem umowy akceptowalne warunki spłaty projektu przez inwestora. Dzięki dostępowi do technologii i wiedzy eksperckiej mogą zaproponować rozwiązanie, które pomimo kosztu pozyskania kapitału będzie opłacalne zarówno dla firmy ESCO, jak i dla inwestora, na rzecz, którego działają.

• 20. Kto przeprowadza proces M&V?

  Firma ESCO, aby zrealizować umowę EPC przeprowadza proces pomiarów i weryfikacji - M&V (Measurement and Verification), który zgodnie z nazwą ma na celu kontrolę poziomu oszczędności energii.

Masz więcej pytań? Napisz do nas